Kick Out Zwarte Piet

Posted on November 17, 2020

Zwarte Piet, tot voor kort vast onderdeel van de Nederlandse Sinterklaastraditie, werd geïntroduceerd door de Amsterdamse onderwijzer, dichter en kinderboekenschrijver Jan Schenkman, aan wie we ook een aantal van onze Sinterklaas liedteksten te danken hebben. Zijn boek Sint Nicolaas en zijn knecht uit 1850 werd enorm populair. Hier vaart voor het eerst de stoomboot, met de bisschop uit Spanje, zijn donkere knecht en zijn paard. Hier leest Sinterklaas voor het eerst uit het grote boek. Hier wordt het onsterfelijke “Zie ginds komt de stoomboot” voor het eerst gezongen. Wikipedia vermeldt: “[Voor] de stoomboot, het grote boek en de knecht met een donker uiterlijk zijn geen oudere bronnen voorhanden.”

De donkere knecht is later Zwarte Piet gaan heten. Zwarte Piet deed dus ergens na 1850 zijn intrede. Intussen zijn we hem weer kwijtgeraakt dankzij de acties van Kick Out Zwarte Piet.

Het is absoluut niet mijn bedoeling om in deze blog het zwartepietendebat nieuw leven in te blazen. Liever niet zeg, want het pleit lijkt me intussen wel beslecht. Mijn eigen standpunt: ik heb vroeger bij herhaling voor Zwarte Piet gespeeld, en ik ben ook een aantal keren Sinterklaas geweest. Destijds heb ik daar enorm van genoten, en niemand nam er aanstoot aan. Dat laatste is intussen veranderd. Het is daarom tijd om de traditie een beetje bij te sturen. Dit soort tradities zijn er immers niet om star aan vast te houden. Er is helemaal niets mis met ze stilaan bijstellen wanneer dat opportuun wordt. En het afscheid nemen van Zwarte Piet is nu opportuun. Voordeel is ook dat ik niet meer ieder jaar Zwarte Piet aan buitenlandse vrienden en collega’s hoef uit te leggen.

Nu vraag ik me het volgende af. Hoe gevoelig ligt dit onderwerp nog? Geeft het pas om een nieuw, politiek correct Sinterklaasliedje te introduceren? Een componist heb ik in eigen huis want voor de muziek kan ik mijn partner Heleen Verleur vragen, die op dit moment bezig is een bundel met Sinterklaas liedbegeleidingen voor piano samen te stellen. De vraag is: past het onderstaande lied in zo’n bundel? Of vraag ik met deze tekst om moeilijkheden? Als dat zo is laten we hem weg.

Kick In Nieuwe Piet

Kick out, eruit, weg jij zwarte Piet
Was jij onze vriend nou of was je dat niet?
Een klein beetje zielig dat ben je heus wel.
Niet leuk om te horen: “Loop gauw naar de hel”.

refrein:
Dus als er een Piet klopt
straks aan je deur,
dan is ie niet zwart
maar dan heeft ie een kleur.

Ooit zong je heel vrolijk en was je geliefd,
en nu word je plotseling niet meer gebliefd.
Om een pijnlijk verleden moet jij met pensioen,
want jou blijven houden was niet meer te doen.

refrein:
Dus als er een Piet klopt
straks aan je deur,
dan is ie niet zwart
maar dan heeft ie een kleur.

Voor de kinderen verdiende je zeker geen trap,
Maar wij wilden je weg en we wilden het rap.
Blijf lekker in Spanje, ver weg van de kou.
Voortaan vaart de stoomboot van Sint zonder jou.

refrein:
Dus als er een Piet klopt
straks aan je deur,
dan is ie niet zwart
maar dan heeft ie een kleur.

Graag spoedig reageren, want het boek met Sinterklaasliederen moet over een dag of wat ter perse.


Naschrift (19 november):

De respons op deze post heeft duidelijk gemaakt dat deze zaak nog veel te gevoelig ligt voor een liedje dat expliciet hierover gaat. Dit liedje komt dus niet in de bundel.

Meer over het sinterklaasboek vind je hier.