Line van den Berg, 28-09-1992 -- 19-05-2023
Foto: Aleksandra Janiak
Lieve Line,
Je was mijn student. Op de dag na Hemelvaart, 19 mei 2023, ben je dodelijk verongelukt in de Zwitserse Alpen, samen met je twee klimvrienden Mats Wentholt en Jeroen van Ommen. Jullie waren zeer ervaren klimmers. Alledrie waren jullie kliminstructeurs. Maar toen jullie bij de afdaling van de Grosshorn werden overvallen door een lawine heeft jullie training jullie helaas niet kunnen redden. Met ervaring kun je risico’s bij het klimmen beperken, maar je kunt ze nooit helemaal uitsluiten, aldus NKBV-directeur Robin Baks op NPO.
Line, als ik me probeer voor te stellen hoe het voor je ouders en familie moet zijn om jou te verliezen breekt mijn hart. Zelf heb ik je maar een paar jaar meegemaakt, toen je bij mij college volgde, toen ik je begeleidde bij het schrijven van je Master scriptie, en toen je participeerde in een seminar van logica studenten die net als jij aan het werk waren aan hun scriptie. Ik herinner me nog dat je twijfelde over verder gaan in de wetenschap, omdat bergbeklimmen toch jouw grote liefde was. Samen met Dora Achourioti, je tweede afstudeerdocent, heb ik je toen voorgehouden dat – met jouw energie – een combinatie mogelijk moest zijn. En een eerste stap zou dan kunnen zijn: solliciteren naar promotieplaatsen aan universiteiten dicht bij de bergen. Dat lukte wonderwel. Ik heb zegge en schrijven twee aanbevelingsbrieven voor je geschreven. De eerste daarvan was meteen raak: je kreeg een promotieplaats in Grenoble aangeboden, om te werken aan een onderwerp dat in het verlengde lag van je Master onderzoek.
Wat het allermeest opviel aan jou was je tomeloze enthousiasme en energie, en je onverwoestbare goede humeur, een goed humeur dat je niet kwijtraakte ook als de dingen tegenzaten. Aan jouw levenshouding kon ik opmaken dat je uit een bijzonder nest kwam. Je had een vanzelfsprekend zelfvertrouwen, van het soort dat je eigenlijk alleen maar kunt hebben als je het van je ouders hebt meegekregen: een rustig bewustzijn van eigen kwaliteiten, maar geheel en al zonder eigenwaan. Dat kon je ook zien aan het gemak waarmee je persoonlijke banden wist aan te knopen en onderhouden. Je was altijd ondersteunend naar medestudenten. Het was voor iedereen een genoegen om het jou samen te werken. Voor mij was het een feestje om je te begeleiden. Wat me altijd bij zal blijven is jouw aanstekelijke, schaterende lach.
In de periode dat ik je begeleidde kwam je af en toe spontaan langs op mijn werkkamer op het CWI. ‘Ik was toevallig in de buurt, dus ik dacht, ik kijk even of Jan er is. De scriptie gaat goed hoor. Ik vind het gewoon gezellig om je af en toe te spreken.’ Later, toen je naar Grenoble was verhuisd, schreef je aan mij en Dora dat je veel vertrouwen had in je nieuwe begeleider. Die leek namelijk op mij, en daarom zat het volgens jou wel goed. Daar heb ik toen nogal om moeten grinniken. Jou begeleiden was trouwens niet zo’n toer, want je was een zeer zelfstandige student die bubbelde van de ideeën. Heel wat studenten moet je extra stimuleren en af en toe achter de vodden zitten, maar bij jou was het andersom. Jij moest juist eerder zo nu en dan een beetje worden afgeremd. ‘Pas op voor teveel zijpaden Line!’
Theorie en praktijk verbinden, daar was je goed in. Je was al uitstekend theoretisch onderlegd in logica toen ik je ontmoette, en toen je in mijn college kennismaakte met functioneel programmeren werd je meteen enthousiast vanwege de nieuwe mogelijkheden om theorie met praktijk te verbinden. Je ontwikkelde je razendsnel tot expert. In je scriptie profiteerde je daarvan omdat je de noties over hoe ‘roddel’ zich verspreidt over een netwerk nu ook kon implementeren. Later heb je met je nieuwe begeleider in Grenoble nog een spel ontwikkeld en geïmplementeerd. Je zag trouwens ook verbanden tussen klimmen en logica: voor jou leek het vinden van een nieuwe route in de bergen op het vinden van een logica bewijs. Jullie klimmers noemden dat geloof ik ‘de beta vinden’.
Toen je uit Amsterdam was vertrokken ben ik je blijven volgen op sociale media. Ik herinner me dat ik op zeker moment door alle posts over je klimavonturen een beetje benauwd werd dat je proefschrift erbij in zou schieten. Ik stuurde je een persoonlijk bericht: `Heb je nog wel tijd voor je proefschrift, Line, naast al dat klimmen?’ Je schreef me onmiddellijk terug dat ik me geen zorgen hoefde te maken: met dat proefschrift kwam het helemaal in orde. En dat bleek ook zo te zijn. Daarna kwam het succes van je film My Phantom, over de eerste vrouwelijke beklimming, samen met Fay Manners, van Phantom Direct aan de zuidzijde van de Grandes Jurasses in het Mont Blanc massief. Die film sleepte nota bene meteen een prijs in de wacht. Daarmee werd je ook een soort van feministisch boegbeeld, een zelfstandige vrouw die andere zelfstandige vrouwen stimuleerde om hun dromen waar te maken. Ik las al die berichten met grote trots.
Vorig jaar november kreeg ik nog een spontane uitnodiging van je, op de dag zelf, om te komen lunchen in Café Polder op Science Park. Dat kon toen helaas niet doorgaan omdat het net viel op de verjaardag van onze tweelingdochters. Je was toen geloof ik al naar Bern verhuisd, waar je een postdoc positie in de wacht had gesleept.
Line, je hebt in je veel te korte leven veel van je dromen waargemaakt. Je hebt intens van je leven genoten, je leven ten volle geleefd. Maar juist omdat de intensiteit van het leven zo aan je was besteed, is het afscheid nu zo wreed en verschrikkelijk. Je wilde nog zoveel, er viel voor jou nog zoveel te exploreren. Je had net je talent als filmmaakster ontdekt. Je had de mensen om je heen en de wereld nog zoveel te bieden. Het heeft niet zo mogen zijn. De Stoïcijnen hebben mooi praten dat we wat verliesbaar is luchthartig moeten liefhebben. Maar wat moeten we met dat advies? Dat wil ik in elk geval nu even niet horen. Ik vind het verschrikkelijk dat je er niet meer bent. Iets dat niet mocht gebeuren is toch gebeurd. En wij, de achterblijvers, zitten hier nu met ons rauwe verdriet dat gevoeld moet worden.
Sterkte en liefs voor iedereen die van Line, Mats en Jeroen heeft gehouden.
Een zeer gelukkige Line, tussen haar begeleiders, in januari 2018
Link naar de condoleance pagina voor Line, Mats en Jeroen
Teaser voor de film My Phantom